Today Gujarati News (Desk)
કેન્દ્ર સરકારે પહેલાથી જ તમામ રાજ્યોના મુખ્ય સચિવો, પશુપાલન વિભાગ અને શહેરી વિકાસ વિભાગના મુખ્ય સચિવોને પત્ર જારી કરી દીધો છે. કેન્દ્ર સરકારે પ્રાણીઓની ક્રૂરતાને રોકવા માટે નવા નિયમોનું પાલન કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે
રવિવારે અલીગઢ મુસ્લિમ યુનિવર્સિટી (એએમયુ) કેમ્પસના એક પાર્કમાં મોર્નિંગ વોક માટે નીકળેલા એક વૃદ્ધ વ્યક્તિ પર રખડતા કૂતરાઓના ટોળાએ હુમલો કરીને તેની હત્યા કરી નાખી હતી. આ સમગ્ર ઘટના સીસીટીવી ફૂટેજમાં કેદ થઈ છે. આ પહેલી ઘટના નથી, આ પહેલા પણ દિલ્હી, મુંબઈ, યુપી, બિહાર સહિત અનેક રાજ્યોમાંથી રખડતા કૂતરાઓના આતંકના કિસ્સાઓ સામે આવી ચુક્યા છે. રખડતા કૂતરાઓના ત્રાસથી કેન્દ્ર અને સરકારો પણ ચિંતિત છે. સરકારે રાજ્યોને કૂતરાના આતંકથી પીડિત લોકો અને પ્રાણીઓની સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને નવા નિયમો લાગુ કરવાની સલાહ આપી છે. કેન્દ્ર સરકારે પશુપાલન મંત્રાલય દ્વારા તૈયાર કરાયેલ પશુ જન્મ નિયંત્રણ નિયમોના નવા નિયમોને રાજ્યો, સ્થાનિક સંસ્થાઓ અને આરડબ્લ્યુએને પ્રસારિત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. કેન્દ્ર સરકારે 10 માર્ચ, 2023ના રોજ GSR 193 (E) દ્વારા પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ, 1960 હેઠળ અને એનિમલ બર્થ કંટ્રોલ (ડોગ) રૂલ્સ, 2021ના ઉપલક્ષ્યમાં પશુ જન્મ નિયંત્રણ નિયમો, 2023ને સૂચિત કર્યા છે. કેન્દ્ર સરકારે કહ્યું છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે ખાસ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે કૂતરાઓના ટ્રાન્સફરની મંજૂરી આપી શકાય નહીં.
નવા નિયમો શું કહે છે
- નવા નિયમો હેઠળ, નગરપાલિકાઓ, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો અને પંચાયતો સહિત સ્થાનિક સંસ્થાઓ એનિમલ બર્થ કંટ્રોલ (ABC) કાર્યક્રમ હાથ ધરવા માટે જવાબદાર છે.
- એનિમલ બર્થ કંટ્રોલ પ્રોગ્રામનો ઉદ્દેશ રખડતા કૂતરાઓને વંધ્યીકરણ અને રસી આપવાનો, તેમની વસ્તી ઘટાડવાનો અને પશુ કલ્યાણના મુદ્દાઓને સંબોધવાનો છે.
- નિયમો કુતરાઓને સ્થાનાંતરિત કર્યા વિના માણસો અને રખડતા કૂતરા વચ્ચેના સંઘર્ષને કેવી રીતે હેન્ડલ કરવા તે અંગે માર્ગદર્શિકા પ્રદાન કરે છે.
- પશુ જન્મ નિયંત્રણ કાર્યક્રમો ખાસ કરીને આ હેતુ માટે AWBI દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત સંસ્થાઓમાંથી હોવા જોઈએ.
- આવી સંસ્થાઓની યાદી AWBI ની વેબસાઈટ પર ઉપલબ્ધ હશે અને તેને નિયમિતપણે અપડેટ કરવામાં આવશે.
એનિમલ વેલફેર બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા વિશે જાણો
એનિમલ વેલફેર બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (AWBI) એ એક વૈધાનિક સલાહકાર સંસ્થા છે જે ભારત સરકારના મત્સ્યોદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રાલયને માર્ગદર્શન પૂરું પાડે છે. એનિમલ વેલ્ફેર બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયાના કેટલાક મુખ્ય કાર્યોમાં પ્રાણી કલ્યાણ પર સંશોધન કરવું, પ્રાણીઓના અધિકારો વિશે જાગરૂકતા ઉભી કરવી અને પશુ-સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ જેમ કે પરિવહન, કતલ અને મનોરંજનમાં પ્રાણીઓના ઉપયોગ પર દેખરેખ રાખવાનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ શું છે
ભારતમાં પ્રાણીઓ સામેની ક્રૂરતાને રોકવા માટે 1960માં પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ લાવવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે, આ અધિનિયમની કલમ-4 હેઠળ વર્ષ 1962માં એનિમલ વેલ્ફેર બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયાની રચના કરવામાં આવી હતી. આ અધિનિયમનો હેતુ પ્રાણીઓને બિનજરૂરી સજા અથવા પ્રાણીઓની ક્રૂરતાની વૃત્તિને રોકવાનો છે. આ અધિનિયમમાં આ બાબતે અનેક પ્રકારની જોગવાઈઓ સામેલ છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ પ્રાણી માલિક તેના પાલતુને રખડતા છોડી દે, અથવા તેની સારવાર ન કરે, તેને ભૂખ્યા અને તરસ્યા રાખે, તો આવી વ્યક્તિ પ્રાણી ક્રૂરતા માટે દોષિત ગણાશે.
સજા શું છે
આ સિવાય જો કોઈ વ્યક્તિ મનોરંજન માટે કોઈ પ્રાણીને પોતાની સાથે રાખે છે અને તેની સાથે ક્રૂર વર્તન કરે છે તો તે પણ ગુનો છે. આ તમામ કોગ્નિઝેબલ અને જામીનપાત્ર ગુના છે, જેની સુનાવણી કોઈપણ મેજિસ્ટ્રેટ કરી શકે છે. આવા ગુના માટે લઘુત્તમ દંડ રૂ. 10 થી રૂ. 2,000 સુધીનો હોઈ શકે છે. ઉપરાંત, વધુમાં વધુ ત્રણ વર્ષની સજા થઈ શકે છે.
